Nuusbrief 10 in 2017

‘n Mens se lewe is tot in ‘n groot mate die resultaat van jou besluite en keuses, en dan hoe jy daardie besluite in aksies, gewoontes, roetines, karakter en lewensstyl omsit. Dit is ook waar vir besighede, veral vir die leierskap en bestuur. Ons is voortdurend besig om besluite te neem, honderde daarvan per dag – wat jy sal aantrek, sê, doen, watter roete om te ry; en dan soms langer en mediumtermyn besluite.

Jou waardestelsel, gemoedstoestand, lewensuitkyk en persoonlikheid bepaal grootliks hoe jy op die lewe om jou reageer, jou lewensbootjie navigeer en hoe jy intuitief besluite neem.  ‘n Mens kan daarom nogal baie van jou kollegas en vriende te wete kom deur net te kyk na die manier waarop hulle besluit neem. Jy sal beter besluite neem as jy jou eie mondering en emosionele wisselinge goed ken, bewus is van jou persoonlikheid en dit intensioneel bestuur, jou waardes duidelik uitgespel is oor wat vir jou regtig belangrik is, en jy seker maak dat jou lewensuitkyk gesond en positief is. Jou hart (binnekant) bepaal jou besluite én wat jou lewe (buitekant) besig is om te word (Spr 4:23).

Sommige mense, soos ek soms, neem (oor)haastig besluite – so aan die hardloop, met hoë risiko’s, gemik op vinnige resultate. En ja, die gesegde “haastige hond verbrand sy mond” is baie keer waar. Ander is weer (oor)analities en (oor)versigtig deur alles te bereken en uit te vind voor hulle besluit – verantwoordelik en beslis veiliger. Maar soms is die geleenthede al lankal verby teen die tyd wat hulle besluit. Suksesvolle mense probeer oor die algemeen strategies te lewe, bewus van wat die rigting moet wees en wat nou prioriteit is – en dan neem hulle besluite daarvolgens. Ken jou eie natuurlike besluitnemingstyl, en bestuur dit!

Hier is bietjie raad wat ek meen jou kan help:

  • Nugterheid, proaktiwiteit en Realisme. Wees verstandelik wakker, kyk die werklikhede in die oë, neem verantwoordelikheid, bly prakties.
  • Goeie denkprosesse. Vra jouself af: wat is die beste manier hoe ek met hierdie spesifieke situasie by die beste besluit kan uitkom? Moet ek “mindmaps” en prentjies teken; voor- en nadele neerskryf; voorkeure en kriteria teen opsies opweeg; hulp en advies inwin; voorkomend oorsake analiseer of meer kreatief en progressief oplossing-gerig dink? Kies die beste denkproses en werk daarmee. Dus: dink oor hoe jy nou die beste kan dink om effektief te besluit.
  • Oorweeg meer moontlikhede en opsies. Moenie sommer die eerste beste opsie neem nie, maar soek na nog moontlikhede. Oorweeg én weeg die opsies teen die nodige kriteria. Kriteria is vereistes en voorkeure wat die besluit ‘n goeie besluit sal maak sodat jy oor vyf of tien jaar nog daarmee sal gelukkig wees. Begin dus eers met die kriteria en kyk daarna na die opsies (bv. as jy ‘n personeellid moet aanstel, kar of huis wil koop, of loopbaanskuiwe wil maak).
  • Perspektiewe en waardes. Meeste probleme en kwessies het meer as een kant. Dit help daarom as jy na dieselfde saak uit verskillende hoeke kyk (bv. optimisites, kreatief, feitlik, risiko en moontlikhede, kort- en langtermyn implikasies).
  • Dapperheid. ‘n Minder volmaakte besluit is gewoonlik beter as geen besluit. Die uitdaging is dikwels om die moed te hê om te besluit al het jy nie volledige inligting nie.

Dr. Joe Arvai kom met ‘n interessante hoek. Hy meen dat jy met jou lewe (of besigheid, loopbaan, huwelik ens.) óf soos ‘n argeoloog, óf soos ‘n argitek te werk kan gaan. Die argeoloog wil die verlede herontdek, herskep en herbeleef. Die argitek beplan toekomsgerig en ontwerp proaktief wat kan wees. Lewens-argitekte se reis op aarde is natuurlik baie meer opwindend, kreatief en avontuurlustig.

Mag jy as God-aangestelde argitek van jou lewe die beste maak van die lewe wat jy nóú het en wat as gawe vir jou gegee is! En mag jy God verheerlik – maksimaal volgens jou potensiaal.

Share