Die afgelope tyd het ek opnuut besef wat ‘n voorreg dit is om te mag werk. Maar ook dat werk (of nie werk nie) nie ons identiteit moet bepaal nie. As Christene lê ons identiteit in die eerste plek in die feit dat ek “’n geliefde kind van die allerhoogste God” is (aldus Bill Hybels).
Maar daarna word identiteit bepaal deur die unieke manier waarop ons elkeen bedraad is. Dit is belangrik want dit bepaal jou lewensroeping en dit wat jy die beste met jou menswees tot eer van God kan doen/wees. Rick Warren gebruik die akroniem S-H-A-P-E. Ek wil dit so bietjie aanpas dat dit vir die volgende staan:
- Spiritualiteit: My waardes, insluitend my etiese waardes, maar ook my lewensdoel en betekenis (purpose & meaning) – wat is regtig vir my belangrik en waarvoor staan ek?
- Hart: My passies en diepste motivering – wat in die lewe maak my opgewonde of hartseer, wat gee my energie as ek daarmee besig is?
- Aanleg (abilities): my talente, gawes, vaardighede en vermoëns – wat kan ek goed doen?
- Persoonlikheid: hoe is ek geneig om te voel of op tree: oorwegend introvert/ekstrovert, gevoelsmatig/denkend, intuitief/berekend, gestruktureerd/ ongestruktureerd, taakgerig/mensgerig ens.
- Ervaringe: Wat het ek al ervaar en wat het ek daaruit geleer? En wat sê my ervaringe van my?
Wanneer jy seker is van wie jy is en wat jy het om vir die wêreld om jou te bied, is dit baie makliker om jou koers deur die lewe te vind…
Verlede week het ek op versoek van Lynette Francis aan Oop Gesprek op RSG deelgeneem. Die onderwerp was “Dreigende aflegging en werkverlies”. Wat ‘n groot verantwoordelikheid, maar ook ‘n groot geleentheid om met die nasie hieroor te praat! Baie mense het my agterna via epos gekontak – veral dié wat hulle werk verloor het, soms weens eie foute, soms deur onbillike werkgewers se toedoen, soms as gevolg van siekte of ander gebreke en probleme. Gebaseer op my eie ervaring van werkverlies in 2005, maar ook op wat ek bestudeer het, was my poging om riglyne te gee, basies die volgende:
- Maak jou eie identiteit vas. Hier kom die dinge wat hierbo geskryf is, ter sprake. Maar veral ook dit: jy is nie jou werkverlies, óf jou gebrek óf jou mislukking of foute wat veroorsaak het dat jy nie nou werk het nie. Jou identiteit is meer as dit. Jy het jou werk verloor – moenie jouself ook verloor nie… Ontdek opnuut wie jy is en wat jy het om te bied!
- Neem ‘n blaaskans om te rus en perspektief te kry. Neem net bietjie af, bederf jouself as jy kan, kom dalk bietjie weg. Werkverlies het ‘n groot uitputtende effek op ‘n mens – fisies, verstandelik, emosioneel en geestelik. Word eers sterk, anders kan jy dalk in jou laagtepunt oorhaastige skuiwe maak.
- Moenie toelaat dat jy verbitterd word, ‘n klakous raak, of ‘n slagoffermentaliteit kry nie. Hoewel ek al daardie dinge op ‘n stadium was (en soms oor dinge vir kort tydjies steeds so raak), weet ek dat dit mens verlam en nie help nie. Mense kry jou miskien jammer daaroor, maar dit maak jou net depressief en neem jou nie vorentoe nie. Dit klink miskien hard, maar dis wat ek op die harde manier moes leer: niemand gaan my hieruit “rescue” nie – ek moet self verantwoordelikheid vat en my keuses maak oor hoe ek op my situasie reageer.
- Die Here wil dat mens vanuit jou sterkpunte, talente en gawes opereer (Rom 12:1-8). Voor jy dit kan doen, moet jy duidelik uitmaak wat dit is wat jy het om te gee ten spyte van jou beperkings, ouderdom, kwalifikasies of gesondheid. Kyk maar na Stephen Hawkins as ‘n voorbeeld – hy kan nie praat, beweeg of homself fisies help nie, tog maak hy ‘n impak en lei ‘n relatief betekenisvolle lewe.
- Omhels (embrace) jou situasie, maak vrede daarmee en beweeg vorentoe. Net soos vir Paulus met sy doring in sy vlees, is God se genade vir jou genoeg en wil Hy sy krag deur jou swakheid volbring – gaan lees dit weer. Leef uit sy genade en laat dit deur jou vloei.
- Ontwikkel jou eie “gameplan” of strategie oor die pad vorentoe en hou aan om dit te verfyn soos jy aangaan. Stel bereikbare kort- en mediumtermyn doelwitte en werk om dit te bereik.
- Kies vir selfrespek en om weer in jou waarde te glo… Vervang die negatiwiteite in jou denke met dit wat waar en reg en mooi en positief is en funksioneer daaruit.
- Vind jou “significance” en “purpose” te midde van die situasie – hoekom is jy nog hier en waarvoor? Jy, net jy, (dalk met iemand as klankbord se hulp) moet dit ontdek.
‘n Interessante ding wat ek ontdek het, is dat meeste mense se loopbaanpaadjies loop deesdae nie ‘n reguit lyn nie. Maar ook: dat feitlik alle suksesvolle mense vandag stories vertel van groot loopbaan-mislukkings, afdankings en verliese. Lyk my die pad na sukses loop deur terugslae en mislukkings. Die groot vraag is: wat ons leer uit die terugslae en hoe gaan ons opstaan en met ons lewens positief voortgaan?
Ek hoop hierdie gedagtes kan iemand help. Moontlik moet jy hierdie epos vir iemand aanstuur, of dit uitdruk en aan die persoon gee?
As jy werk het, waardeer dit en doen dit vir die Here. En as jy nie werk het nie en werk soek, skep moed en loop die pad saam met die Een wat jou gemaak het, ons Here!
